Crisis [situatie] – Een crisis (meervoud: crises) is een zware noodsituatie waarbij het functioneren van een stelsel (van welke aard dan ook) ernstig verstoord raakt.
Normaal schrijf ik over gezelligere dingen. Ditmaal over een virus dat zich verspreidt als bosbranden in Australië. Met overal brandhaardjes die de exponentiële groei van de verspreiding in de kaart speelt. Als een cake met te veel beslag in een oven dachten we dat het wel losliep. De cake kwam omhoog. En omhoog. En nu is het beslag over de rand, stort het hele gebeuren in elkaar en legt het de hele fysieke sociale verbinding in het land – of eigenlijk in de wereld – compleet plat.
En het raakt ons op uiteenlopende manieren. Van niet meer open mogen of rond kunnen komen als ondernemer tot shifts van 20 uur werken in overvolle ziekenhuizen. Van geen kleinkinderen meer over de vloer tot het moeten begraven van een familielid zonder de steun van een groep geliefden. Crises zorgen ervoor dat dingen anders gaan dan we gewend zijn. En crises letten niet op regels of economieën of gevoelens of levens. Crises laten hun gruwelijkheden op gruwelijke manieren zien, zoals een kangoeroe die zijn noodlot vindt in een prikkeldraad. Verkoold. Of een kind dat aanspoelt op een strand. Levenloos. Of mensen die met groepen tegelijk op de IC-afdeling liggen. Op hun buik.
Crises leggen, naast gruwelijkheden, vaak ook bloot wat écht belangrijk is. Met de mensen in de zorg voorop. Die mensen op wie we bouwen, die we ons leven toevertrouwen, die we dinsdag 17 maart 2020 om 20.00u landelijk massaal bedankten door ervoor te applaudisseren en die we de afgelopen jaren helemaal aan gort hebben willen bezuinigen. Die draaien shifts waardoor je voortaan ‘u’ tegen ze zou moeten zeggen. Verder blijkt het in tijden van crises ook erg belangrijk dat iemand ons vuilnis ophaalt, onze kinderen waar nodig opvangt en onze voedsel- en wc-papierschappen vervoert en aanvult. In nood hebben we onze vitale vrienden leren kennen. Bijzonder hoe een crisis je van kostenpost tot drager van de samenleving kan promoveren.
Verder leggen crises ook mooie dingen bloot. Middenin het hete vuur van deze pandemie zijn het de kleine dingen die belangrijk blijken. Afstand tot elkaar die fysiek groter wordt, wordt mentaal verkleind door een briefje in de brievenbus met de tekst: “Als ik u kan helpen met de boodschappen, met het halen van medicijnen of als u gewoon even een fijn gesprek wilt, bel onderstaand nummer! Groetjes, Jef (de buurjongen van nummer 12).” We zingen samen op balkons. We hebben gespannen gezichten uit angst voor het kwaad, maar ontdooien in de vorm van een glimlach en een knikje als we elkaar zien en tegenkomen. We geven elkaar virtuele knuffels. Harten laten hun warmte zien in tijden van een kille crisis.
In Australië viel er na de bosbranden in een korte tijd ontzettend veel regen, wat toen ineens weer overstromingen veroorzaakte. Laten we hopen dat de huidige virusregen geen aanhoudende hoosbui wordt, dat de donkere wolken op tijd weer langzaam maar zeker wegtrekken en dat de zonnestralen een verhelderend licht schijnen op hoe fragiel dit leven is. Wij hoeven niet te vluchten voor opschuivende vuurlinies. We hoeven niet bang te zijn voor het gillende geluid van vallende bommen en we hoeven geen oversteek op een vlot over een oceaan te maken met mogelijk een verdrinkingsdood tot gevolg.
We hoeven alleen maar thuis te blijven. Bezinnen voor we weer beginnen met bezuinigen op mensen die we het hardst nodig hebben. Beseffen dat we niet slechts in tijden van crises samen zijn in een samenleving. En ons realiseren dat de kleine dingen – zoals een briefje in een brievenbus of een glimlach naar een vreemde – altijd groots zijn qua rendement.
Door Joep Klerx – JouwTekstman
Wie is Joep?
Joep heeft een korte historie van banen en reizen en schrijft met zijn eigen bedrijf JouwTekstman voor verschillende platforms en opdrachtgevers. In de column ‘Joeps kijk op Waalwijk’ verwondert hij zich over zaken die zich binnen de stadsgrenzen afspelen. Hij doet dat met een frisse blik en soms ook met een ironische ondertoon.
