DEN BOSCH – Anesthesiologen in het Jeroen Bosch Ziekenhuis bieden een deel van hun patiënten een nieuwe vorm van narcose aan waarbij de kans op nawerkingen zoals misselijkheid en verwardheid bijna nul is. Ook voorkomt de nieuwe mix van narcosemiddelen verslaving aan opiaten of andere pijnstillers. Het Bossche ziekenhuis behandelt nu circa 15 patiënten per week met de opioïdevrije narcose. De wens is om de nieuwe narcosevorm bij meer patiënten te gaan toepassen.
De nieuwe aanpak maakt gebruik van narcosemiddelen die pijnsignalen blokkeren in het ruggenmerg en in de hersenstam. Hierdoor bereiken pijnprikkels het brein van de geopereerde patiënt niet en ervaart de patiënt geen pijn. Groot verschil met reguliere anesthesie is het weglaten van opioïden. Opioïden zijn chemisch nagebootste opiaten (morfine-achtige pijnstillers) die tijdens een narcose wel ook in de hersenen actief zijn.
Initiatiefnemer en pleitbezorger voor de nieuwe aanpak is JBZ-anesthesioloog Aarnoud Teune. ’De opioïdevrije narcose heeft grote voordelen en is een volwaardig alternatief voor de huidige standaard-mix van narcosemiddelen. Alle patiënten die gezond zijn qua hart en bloedvaten komen in aanmerking voor de nieuwe aanpak. De aanpak wordt inmiddels in 25 landen toegepast. In Nederland is het JBZ nog een van de weinige ziekenhuizen dat de nieuwe narcosevorm toepast.
Misselijkheid en delier
Bij reguliere anesthesie is ongeveer een kwart van alle patiënten na het ontwaken misselijk. ‘De ernst daarvan wisselt, maar aangenaam is het nooit’, stelt Aarnoud Teune. ‘Onderzoek heeft aangetoond dat de nieuwe middelenmix geen misselijkheid veroorzaakt. Dat merken wij nu ook in de praktijk. Patiënten kunnen eerder naar huis omdat zij niet of nauwelijks misselijk zijn. Daarnaast is aangetoond dat de nieuwe vorm van narcose veel minder vaak tot een delier (verwardheid) leidt. Vooral bij oudere en kwetsbare patiënten bevordert dat hun herstel en helpt het val- en andere incidenten voorkomen.’ Ook zou opioïdevrije narcose het risico op verspreiding van tumorcellen tijdens oncologische operaties verkleinen. Deze claim is echter nog onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd.
Onderzoek naar resultaten in JBZ
In het Jeroen Bosch Ziekenhuis zijn anesthesiologen en chirurgen in 2020 zelf ook een onderzoek gestart naar de resultaten. De resultaten zijn eind dit jaar, begin 2022 bekend. Ook in het Martiniziekenhuis in Groningen wordt overigens onderzoek naar deze nieuwe vorm van anesthesie gedaan.
